Ons fantastische lijf

“O wacht, dan maak ik even een leuke foto!” Enthousiast spring ik op een stapel rotsstenen om vanaf die hoogte een mooi plaatje te kunnen schieten. Maar net zo hard glijd ik er aan de andere kant weer af om mezelf terug te vinden op de grond. Au! Terwijl ik daar lig voel ik een stekende pijn in mijn enkel. Enigszins beschaamd probeer ik overeind te komen. Mensen komen naar me toe om me te helpen. Maar opeens voel ik dat mijn lijf tijd nodig heeft. Ik gebaar dat ik wel even blijf zitten. Mijn been gaat trillen en dat duurt een paar minuten. Als het trillen stopt, durf ik het aan weer te gaan staan. Gelukkig; ik kan mijn been nog belasten, het valt wel mee.

Dit is het zelfregulerende mechanisme dat ons lijf in werking stelt om te herstellen na pijn of een schrikreactie. Ons lichaam is voorgeprogrammeerd om zelf het evenwicht te herstellen. Bekende voorbeelden van deze natuurlijke ontladingsreacties zijn huilen of trillen of schudden. Maar je kunt ook gaan gapen of lachen na een spannende gebeurtenis. Wij geven deze natuurlijke reacties niet altijd genoeg ruimte. We schamen ons ervoor en zijn misschien bang dat anderen ons erom veroordelen. Daardoor breken wij die reactie vaak af. En heel vaak stoppen wij ook deze natuurlijke reacties van onze kinderen. “Ssst, stop maar met huilen, zo erg is het toch niet?” Of “Houd nu maar op met schudden, het is wel genoeg.” Dit is jammer! Zo ontneem je het lichaam de kans om het zelf op te lossen.

Bovendien kan het tot gevolg hebben dat kinderen de signalen van hun lijf niet meer oppakken. Dit komt ook omdat wij als westerse mensen vaak het denken centraal stellen. Dit gaat ten koste van de natuurlijk regulerende processen.

Veel kinderen herkennen bijvoorbeeld niet (meer) de waarschuwingstekens van hun eigen lichaam als er een grens wordt overgeschreden. Dan lukt het niet meer om weerbaar te zijn en worden ze geplaagd. Of ze voelen niet meer wat zíj willen waardoor ze gaan meebewegen met anderen en vatbaar worden voor groepsdruk.

Ik leer kinderen de signalen van het lichaam opnieuw te begrijpen. Ik doe gevoelsspelletjes met verschillende soorten materialen. Ze mogen met klei spelen of gras voelen. Ik raak ze voorzichtig aan om hen te laten ervaren wat er dan in hun lijf gebeurt. Wij doen oefeningen waarbij ik naar ze toe kom lopen zodat ze begrijpen welk stopteken ze van binnen voelen als iemand in de persoonlijke ruimte komt.

Het is ook fijn om een zintuigen-wandeling te maken. Tijdens een wandeling in het bos of het rondje met de hond, focus je steeds één minuut op een zintuig. Dan wissel je met elkaar uit wat je hebt gehoord, gezien of geroken. Als laatste ga je één minuut voelen hoe je lijf beweegt tijdens het lopen. Veel kinderen vinden het fijn om zo hun lijf weer te ontdekken. Ze merken ook dat dit tegenwicht geeft aan dat overvolle hoofd. Hoofd en lijf, ze hebben elkaar nodig! Vergeet niet om dat fantastische lichaam erbij te betrekken.